اجرای مسیرهای حرکتی و فضاهای تجمعی
ابتدا باید به اجرای مسیر های حرکتی اشاره کنیم مثل مسیرهای عبور و مرور، آبنما، میز و صندلی که با توجه به نوع بام سبز در کنار گیاهان جانمایی و قرار بگیرند. باید دقت کنیم از اشیاء برنده، تیز یا فشار نقطه ای به بام وارد می کنند استفاده نشود.
با توجه به وزن بام ، سقف طراحی شود. وزنی که باید در نظر بگیریم باید هم وزن افراد و هم وزن مرده بام را در نظر بگیریم. مثلا بام باید ظرفیت 5 نفر را تحمل کند. در بام سبز گسترده فقط وزن بام مرده را داریم و در بام فشرده یا نیمه متمرکز، وزن بار زنده خیلی مهم است. باید در بام سبز وزن مجاز را در نظر بگیریم. در وزن مرده، ما وزنی را در نظر میگیریم که خاک اشباع شده یعنی آب اشباع شده دارد را در نظر میگیریم. برای مسیر های حرکتی توصیه می شود از کفپوش های سفالی، پلاستیکی و یا چوبی پایه دار استفاده شود و حتما هم سطح با گیاه باشد و خیلی پایین تر از گیاه قرار نگیرند.
اجرای بام سبز در سطوح شیبدار
میزان و درصد شیب سقف ها
در بام های شیبدار، شیب سقف ها با توجه به پوشش گیاهی و الزامات ساخت و ساز مشخص می شود. شیب برای بام سبز گسترده و بام سبز فشرده ای که ساده است، برای خروج آب حداقل باید 2 درصد شیب داشته باشیم وگرنه آب خارج نمی شود. در بام های مسطح یا بام های فرو رفتگی یا برآمدگی دارند، احتمال تجمع آب وجود دارد و در واقع اینکه گیاهان بام سبز خراب شوند. اگر بام مسطحی داریم که آب جمع نشود یا مشکلی ایجاد نشود دو راه حل داریم:
راهکارهایی برای جلوگیری از مشکلات در بام های مسطح
یکی اینکه یک سری محل ها یا نقاط را در بام در نظر بگیریم که آب آنجا جمع شود که این مناطق می تواننند حوضچه باشند.
دوم اینکه گیاهانی را کشت کنیم که نیاز آبی زیادی دارند و آب دوست هستند و در حالت مردابی رشد می کنند.
بام با شیب بیشتر از 5 درجه
هر چه شیب بام ما بیشتر باشد، سرعت خروج آب هم بیشتر است. در بام هایی که بیشتر از 5 درجه است، لایه باید طوری طراحی شود که مقاوم در برابر نفوذ آب باشد.
لایه زهکش هم نیاز نیست ظرفیت بالایی داشته باشد، و هر چقدر ظرفیت کمتری داشته باشد مشکلی ایجاد نمی کند. چرا که در بام هایی که شیب آنها بیشتر از 5 درجه است، تخلیه آب آنها سریع است.
باید از گیاهانی استفاده کنیم که میزان جذب آب و نیاز آبی کمی دارند. چون در شیب بیشتر از 5 درجه آب زیادی نمی نمی تواند جذب کند.
نکات مورد توجه در اجرای بام سبز شیب دار
در سقف هایی که بیشتر از 45 درجه شیب دارند اصلا نمی توانیم بام سبز داشته باشیم و برای همین منظور نمی توانیم گیاهی هم روی آنها کشت کنیم.
بر اساس استاندارد ملی در سقف هایی که بیشتر از 3 درجه است باید حتما عایق رطوبتی به سطح سقف بچسبد و نباید فاصله ایجاد شود.
اگر بامی است که بیشتر از 15 درجه شیب دارد و ما حتماً نیاز است که بام سبز داشته باشیم، طول شیب از تیزی بام تا لبه بام باید حداقل 15 متر باشد و حتما باید از لایه ضد لغزش استفاده کنیم.
در بام سبز هایی که شیب آنها بیشتر از 20 درجه است، حتما باید از لایه ضد لغزش استفاده کنیم و همچنین محافظ شیب داشته باشیم.
در جاهایی که از سازه ضد لغزش استفاده کرده ایم باید مطمئن باشیم تنش و تخریبی صورت نمی گیرد. برای همین منظور باید فاصله ای آزاد برای کنترل تنش بین اجزای بام سبز در نظر بگیریم تا در صورت ایجاد جای حرکت وجود داشته باشد.
در جاهایی که از لایه ضد لغزش استفاده می کنیم باید از روش های ضد فرسایش استفاده کنیم تا خاک تثبیت شود و خاک از پشت بام سقوط نمی کند.
در سطوح شیبدار اگر بذر می کاریم، حتما باید با مواد چسباننده به خاک بچسبانیم یا از گیاهان لجز استفاده کنیم که به سقف بچسبد.
بیشتر گیاهانی که روی بام سبز شیبدار کشت می شوند، گیاهانی هستند که رشد سریع پوششی دارند و رشد عمودی ندارند.
در بام های شیبدار باید از گیاهانی استفاده کنیم که نیاز آبی بالایی ندارند و به آب کمتری نیاز دارند. چون آب در شیب باقی نمی ماند و سر ریز می شود و گیاهان پر آب به زودی خشک می شوند.
معمولا سطوح شیبدار در جاهایی هستند که نیازی آبی ندارند و بارندگی نیاز آنها را بر طرف می کند، اما در صورتی که خشکسالی شد و کمبود آب برای آنها به وجود آمد لازم است که این سطوح هم آبیاری شوند.
مراحل اجرای روف گاردن
1. بررسی و تهیه نقشه: در ابتدا باید نقشه‌ای از سقف ساختمان تهیه کرد و بررسی کرد که آیا سازه قادر به تحمل وزن روف گاردن است یا خیر. همچنین باید به عواملی مانند شیب سقف، آب‌رانی، نورپردازی و دسترسی به روف توجه شود.
2. طراحی و برنامه‌ریزی: در این مرحله، باید طرح کلی روف گاردن را تهیه کرد و از جمله مواردی که باید در نظر گرفته شود عبارتند از: انتخاب گیاهان، نوع کفپوش، محوطه‌سازی، نورپردازی، سیستم آبیاری، تجهیزات و ابزارآلات مورد نیاز و هزینه‌های مربوط به اجرای پروژه.
3. آماده‌سازی سطح: در این مرحله، باید سطح روف را آماده کرد و از جمله فعالیت‌هایی که باید انجام شود عبارتند از: تمیز کردن سطح، برداشتن مواد غیرضروری، تأسیس سیستم آبیاری و نصب سیستم‌های دیگر مانند نورپردازی.
4. نصب سیستم‌های فنی: در این مرحله، باید سیستم‌های فنی مانند سیستم آبیاری، سیستم نورپردازی و سیستم گرمایشی و یا خنک کننده نصب شوند.
5. نصب کفپوش: در این مرحله، باید کفپوشی مناسب برای روف گاردن نصب شود. انتخاب کفپوش بستگی به سلیقه و نیازهای شخص دارد.
6. نصب گیاهان: در این مرحله، باید گیاهانی که برای روف گاردن انتخاب شده‌اند، نصب شوند. برای این کار باید از روش‌هایی مانند کاشت مستقیم، استفاده از ظروف و یا استفاده از سیستم‌های هیدروپونیک استفاده کرد.
7. تزئین و تکمیل: در این مرحله، باید به تزئین و تکمیل روف گاردن پرداخته شود. این شامل انتخاب مبلمان، لوازم تزئینی و دیگر تجهیزات است.
مطالب مرتبط
انتخاب و کاشت گیاهان مناسب بام سبز